Uwaga – od dnia 13 października 2019r. większość przedsiębiorców działających w formie spółek prawa handlowego objęta jest nowym obowiązkiem zgłoszeniowym – zgłoszenia danych identyfikacyjnych o ich beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (dalej „CRBR” lub „Rejestr”). Zasadą jest iż spółki obowiązane są do zgłaszania danych identyfikujących ich beneficjentów rzeczywistych w terminie 7 dni od dnia wpisu spółki do Krajowego Rejestru Sądowego, jak również do aktualizacji tych danych w terminie 7 dni od dnia zaistnienia zmiany. Spółki wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego przed dniem wejścia w życie przepisów dotyczących CRBR – zobowiązane są do przekazania informacji o beneficjentach rzeczywistych do dnia 13 kwietnia 2020r.
Zgłoszenia danych do Rejestru dokonuje osoba uprawniona do reprezentacji danej spółki za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zgłoszenie składane jest nieodpłatnie w formie w formie dokumentu elektronicznego poprzez wypełnienie formularzy zamieszczonych na stronie internetowej https://www.podatki.gov.pl/crbr/ Zgłoszenie jest następnie opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP oraz zawiera oświadczenie osoby dokonującej zgłoszenia do Rejestru o prawdziwości informacji zgłaszanych do Rejestru.
Sankcja – Spółki, które nie dopełniły obowiązku zgłoszenia informacji w terminach ustawowych, podlegają karze pieniężnej do wysokości 1.000.000 zł. Ustawodawca wprowadził także osobista odpowiedzialność osób zobowiązanych do zgłaszania danych do Rejestru – za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do Rejestru nieprawdziwych danych, a także niezgłoszeniem w ustawowym terminie danych i zmian danych objętych wpisem do Rejestru.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – informacje podstawowe
CRBR to działający od dnia 13 października 2019r. system teleinformatyczny, w którym są gromadzone i przetwarzane informacje o beneficjentach rzeczywistych spółek prawa handlowego (z wyłączeniem spółek partnerskich oraz akcyjnych spółek publicznych). Rejestr funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 poz. 1115, z późn. zm.).
Beneficjentem rzeczywistym spółki jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką umożliwiającą wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez tę spółkę, jak również w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna. Najważniejsze kryteria oceny weryfikacji statusu beneficjenta rzeczywistego to posiadanie prawa własności więcej niż 25 % ogólnej liczby udziałów lub akcji danej osoby
prawnej czy dysponowanie więcej niż 25 % ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym
osoby prawnej.
W Rejestrze gromadzone są podstawowe dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego tj. imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo datę urodzenia (w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL), informacje o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu
Informacje o beneficjentach rzeczywistych zgromadzone w Rejestrze są jawne i udostępniane nieodpłatnie w formie elektronicznej na stronie internetowej https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/wyszukaj.
Komentarz Kancelarii:
Choć podstawowym celem zmian ustawowych związanych z wprowadzeniem Rejestru jestprzeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – publiczny charakter rejestru sprawia, że ujawnione tam dane mogą być także wykorzystywane przez przedsiębiorców w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Z uwagi na zakres ujawnionych w Rejestrze danych – za jego pomocą istnieje możliwość szybszego i bardziej przejrzystego zweryfikowania danego kontrahenta. Informacje ujawnione w Rejestrze mogą być zatem wykorzystane przy ocenie wizerunkowego zainteresowania współpracą z danego podmiotem (identyfikację tożsamości osób rzeczywiście działających w jego imieniu) czy weryfikacji potencjału finansowego drugiej strony transakcji (np. wypłacalności kontrahenta ukrytego w strukturze spółek). Informacje zawarte w Rejestrze mogą mieć także wpływ na sposób zawierania transakcji inwestycyjnych dotyczących spółek poprzez świadomość stron umowy inwestycyjnej, iż informacja o zaangażowaniu danej osoby fizycznej w spółkę będzie ogólnodostępna.
Jednocześnie z uwagi na grożące spółkom wysokie kary oraz osobistą odpowiedzialność osób zgłaszających dane do Rejestru – zalecane jest możliwie jak najszybsze zrealizowanie ustawowego obowiązku zgłoszenia danych identyfikujących beneficjenta rzeczywistego.
Radca Prawny Kamil Biernat oraz Radca Prawny Karol Spaliński